Babalar… Babalar bir ebeveyn olarak tek başına ele alınmaya çok
alışık değiller. Bunca zaman konu ya anneler ya da annelerle birlikte babalar
olmuştur çocuk gelişiminde. Eee, onlar da haklılar. Konu gerçekten hep anneler
oldu. Anne çocuk ilişkisini konuşurken ayıp olmasın
diye bir iki babalara da değinildi. Anne çocuk ilişkisinin önemini o kadar
konuştuk ki babalar kendilerinin çok da bir şey yapmalarına gerek olmadığına,
sadece eve ekmek getirmeye devam edebileceklerine, bunun yeterli olacağına
inandılar. Ta ki anneler de eve ekmek getirmeye başlayana, eğitim düzeyi
yükseldikçe ebeveynliğe dair bilimsel yazıları daha çok okumaya, bilgi
alışverişi arttıkça ebeveynliğe dair konuşulmaya başlayana kadar.
Baba ekmek / oyuncak getiriyor olmanın ya da "baban
kızar" denilen otorite figürü olmanın dışında neler yapıyor biliyor
musunuz? Çocuk için empatik ilişkinin kurulabildiği güvenilir figür oluyor,
belli bir yaş döneminde idealize edilen bir kahraman oluyor, anne-baba-çocuk
üçgenini üçgen kılan kenar oluyor, annenin yardımcı partneri yani mutlu bir
aile demek oluyor.
Çocuk gelişiminde babanın rolünü hangi açıdan ele alsak öneminin
ne kadar göz ardı edilemez olduğunu görüyoruz. Çocuğun gerek fiziksel, gerek
zihinsel, gerek duygusal gelişiminde babayla kuracağı güvenli bir bağ demek,
çok şey demek. Babalar yalnızca işten eve geldiklerinde 15 dakikalık oyun
arkadaşlığından çok daha önemli rolleri olduğunu görüyorlar. “Babalar yandınız
siz” mesajı verilmeye çalışılmıyor bu yazıda tabi. Amaç biraz da babalara kendi
rolleri konusunda bir miktar farkındalık kazandırıp süreç içerisinde daha aktif
olmalarını sağlamak çünkü klınısyenler ve araştırmacılar diyorlar ki babalar
çocuğun gelişiminde ne kadar önemli role sahip olduklarını duyunca çocuk
gelişimi konusunda gayet motive oluyor ve babalıktan gerçek anlamda haz almaya
başlıyorlar. Yani baba olmak yalnızca çocuk için önemli bir olgu olmaktan
ziyade kişinin kendini tamamlamış hissetmesi noktasında da büyük önem arz
ediyor. Baba-çocuk ilişkisinde çocuğuyla kurduğu bağın ne kadar güçlü ve
güvenilir bir bağ olduğunu deneyimlemek kişiyi hem bir insan hem de bir erkek
olarak yaşıyor gibi hissettiriyor. 9 yaşındaki kızının banyodan sonra saçlarını
kurutup tarayıp yatıran baba o akşam kızı için ne kadar önemli olduğunu, ertesi
gün sayesinde
kızının saçlarının nasıl da dalgalı olacağını duydukça hayattan daha çok haz alıyor oluyor. Ya da 2 yaşındaki
canavalardan korkan oğluna kendisinin yanında ona herhangi bir canavarın zarar
veremeyeceğini söyleyen baba birinin hayatındaki en korunaklı figür olarak
görülmenin tadını çıkarıyor. Bunlara ek olarak toplumun bir erkek için
belirlediği en önemli rollerden birini başarıyla ve keyifle gerçekleştirdiğini
deneyimleyen bir erkek hayatındaki hedeflerine ulaşabilmek konusunda kendisini
güvende hissediyor ve daha emin adımlarla ilerliyor. Uzun lafın kısası baba
olmak, aynı anne olmak gibi başlarda korkutucu olabildiği gibi sonrasında
kişinin kendisini tamamlama yolunda attığı önemli adımlardan biri olarak
deneyimlenmeye başlanıyor.
Baba ve çocuklar demişken, aralarındaki bağın aslında
azımsanamayacak bir rolü olduğunu anlatırken annelerin bu süreçten nasıl
faydalandıklarına değinmeden geçmemek lazım. Anne çalışan bir anne olsun ya da
olmasın baba çocuk ilişkisinin kuvvetini gördükçe çocuk gelişimindeki sorumluluklarının
korktuğu gibi olmayabileceğini, partnerinin aslında bu süreçte ne kadar yanında
olduğunu görüyor ve ebeveynlikten iki taraf da tüm yorgunluklarının yanında haz
almaya başlıyorlar. Ee bu haz ebeveynlerin ikili ilişkilerinde de önemli
çatışmaların yaşanmasını önlüyor. Bu da yukarıda bahsedilen anne-baba-çocuk
üçgenini daha sağlıklı kılıyor.
Babalığın çocuk için, kişinin kendisi için ve partneri
için ne kadar önemli bir olgu olduğu gerçeğine bu yazıda kısaca değinmek
istedim ama hayat bu yazıdaki gibi toz pembe olmayabilir. Çocuğunuzla ilişki
kurmakta zorlanabilir, anne-çocuk arasına girip bunu bir üçgene çevirmek
konusunda sıkıntı yaşıyor olabilirsiniz. Örneğin annesinden ayrıldığında ciddi
kaygı yaşayan bir çocuk baba ne kadar yardımcı ve sürecin içerisinde olmaya
çalışırsa çalışsın babasıyla yalnız kalmaktan kaçınıyor olabilir. Bu durumda
anne-baba-çocuk ilişkisi ele alınmalı ve babanın neler yapabileceği konusu
düşünülmelidir. Ya da bir başka örnekte baba çocuğuyla yalnız kalmaktan
korkuyor, ona yetemeyeceği kaygısını taşıyor
olabilir. Bunlar gibi bir çok örnek tüm süreci sandığınızdan daha zorlu
yaşamanıza sebep oluyor olabilir. Çünkü baba olmak yalnızca sizinle ilgili
değildir. Partnerinizle, çocuğunuzla, sizin kendi yetiştirilme tarzınızla da
ilgilidir. Bu gibi sorunlar yaşıyor olmanız bir baba olarak sizin yetersiz bir
ebeveyn olmanız gerçeğini değil belki süreci yönetmek konusunda profesyonel bir
danışmanlık sürecinin işinize yarayabileceği anlamını taşıyor olabilir.
Günümüzde ebeveyn danışmanlığı ebeveynlerin artan bilinç düzeyi ve yapılan
araştırmaların sayısının çoğalmasıyla önemli bir destek kaynağı olmaktadır.
Eğer sizin de baba olmaya dair paylaşmak istedikleriniz ya da merak
ettikleriniz varsa bir uzmanla iletişime geçmekten çekinmeyin. Uzman desteği bu serüveni çok daha keyifli hale getirmenize yardımcı olabilir..
Uzm Klinik Psk Melis Kısmet